In gesprek met NIO-auteur Henk van Dijk: zo onderbouw je jouw schooladvies
Wat is de NIO?
Auteur Henk van Dijk: “De Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau, ofwel de NIO, meet intelligentie. Dit wordt uitgedrukt in een getal dat weergeeft welk onderwijsniveau het beste bij deze leerling past.”
Hoe geef je het juiste schooladvies?
De eindtoetsen kijken vooral naar schoolvorderingen. Die toets je gedurende de schoolloopbaan van je leerlingen ook al met de toetsen van je leerlingvolgsysteem (LVS). Henk van Dijk: “Het advies van de basisschool zou eigenlijk gebaseerd moeten zijn op zowel vorderingen als mogelijkheden van een leerling.” Als je de uitslag van de NIO naast het resultaat van het LVS legt, heb je een extra pijler om je schooladvies te onderbouwen.
Sluit het advies wel aan bij wat een leerling echt aankan?
Juist de combinatie van wat een leerling in 8 jaar onderwijs heeft geleerd (de schoolvorderingen) én wat de leerling gezien zijn of haar intelligentie (potentie) aan zou moeten kunnen, is voor veel scholen de reden om de NIO in aanloop naar het schooladvies af te nemen. De combinatie van de twee gegevens (idealiter nog aangevuld met een beeld van de motivatie van de leerling) geeft je als leerkracht een meer compleet beeld van het best passende niveau van vervolgonderwijs.
De voorspellende waarde van de NIO
In de praktijk zien en horen we van scholen terug dat het schooladvies dat ze, ondersteund door de NIO, aan de leerlingen gaven, goed overeenkomt met het schoolniveau waarop ze drie jaar later in het voortgezet onderwijs zaten. Henk van Dijk: “De NIO voorspelt op langere termijn beter dan een eindtoets wat de leerling kan bereiken.”
De NIO brengt verborgen talenten aan het licht
Henk van Dijk vertelt verder: “De belangrijkste meerwaarde van de NIO voor basisscholen is dat er bij bepaalde leerlingen ten opzichte van de schoolvorderingentoets afwijkende scores komen. Die brengen verborgen talenten van de leerling aan het licht: de leerling zou meer aan moeten kunnen dan op basis van alleen de schoolvorderingen werd ingeschat.”
NIO op elk gewenst moment in het schooljaar af te nemen
Een ander voordeel van de NIO is dat je op elk tijdstip binnen het schooljaar deze test kunt afnemen, zodat je al vroeg in het schooljaar (dat kan al eind groep 7, begin groep 8) een goed, gedegen advies hebt.
In de praktijk
Het schooladvies is natuurlijk leidend, maar dat doet niets af aan de relevantie van een NIO-afname. De NIO completeert namelijk het beeld van de leerling en kan als gezegd verborgen talenten van de leerling aan het licht brengen. Henk van Dijk: “Leerlingen die niet op de goede plek zitten, zullen naar een ander schooltype moeten. Wanneer een leerling op zijn tenen moet lopen, is dat net zo slecht voor zijn welbevinden als wanneer hij op een te laag niveau wordt geplaatst. Beide situaties wil je natuurlijk voorkomen. Daarom raden we elke school aan om het niveau van het vervolgonderwijs extra te onderbouwen met een NIO-afname."