Angst en dwang ontrafeld
Diagnostiek voorbij de stoornis
In deze achtste masterclass van het Curriculum Psychodiagnostiek duiken we diep in de diagnostiek van angststoornissen, bezien vanuit een complex-dynamisch perspectief.
Angst- en dwangstoornissen behoren tot de meest voorkomende psychische aandoeningen, maar worden in de praktijk niet altijd goed herkend of behandeld. In deze achtste masterclass van het Curriculum Psychodiagnostiek neemt Neeltje Batelaan je mee in hun expertise vanuit topklinische afdelingen voor angst- en dwangstoornissen.
We verdiepen ons in diagnostische valkuilen, de overlap met andere ziektebeelden en de invloed van leergeschiedenis en context op het ziektebeeld. Daarnaast staan we uitgebreid stil bij de evidence-based behandeling, met nadruk op het vaak onderbenutte exposuregedeelte van cognitieve gedragstherapie.
Uniek aan deze masterclass:
- Veel ruimte voor oefenen, reflectie en toepassing
- Inzicht in hoe je het systeem (partner, familie) actief betrekt bij de behandeling
- Praktische handvatten voor psycho-educatie, motivatie en terugvalpreventie
- Direct toepasbare werkvormen en casuïstiek
Deze dag is bedoeld voor psychiaters, psychologen en andere behandelaren met basiskennis van angststoornissen, die verdieping zoeken in de toepassing binnen complexe of hardnekkige casuïstiek.
- Klinische herkenning
- Veelvoorkomende fouten
- Angst vs. dwang
- Overeenkomsten en verschillen
- DSM vs. praktijk
- Relevantie voor behandelsetting
- Predisponerende, luxurende en onderhoudende factoren
- Verhelderen met casuïstiek
- Hoe bespreek je wat er aan de hand is?
- Praktische handvatten voor uitleg aan patiënt én naasten
- Richtlijnconform behandelen
- Valkuilen in de praktijk
- Casuïstiek en discussie
- Hoe doe je dat effectief?
- Oefening: gesprek met patiënt én partner/familielid
- Werken met casus uit de praktijk
- Rollen verdelen: patiënt, naaste, behandelaar
- Reflectie: wat heb je nodig om dit zelf toe te passen?
- Wat als angst blijft?
- Verantwoordelijkheid nemen, loslaten, terugvalpreventie
- Wat is de rol van de behandelaar in deze fase?
is als hoogleraar Psychiatrie van angstgerelateerde stoornissen werkzaam bij Amsterdam UMC en als psychiater en opleider Psychiatrie bij GGZ inGeest Amsterdam.
Neeltje combineert klinisch werk, onderzoek en onderwijsactiviteiten. Haar onderzoeklijn richt zich op het verbeteren van de langetermijnprognose voor patiënten met angst- en dwangstoornissen. Zij is betrokken bij diverse studies en begeleidt een tiental promovendi op dit onderwerp. Zij is daarnaast voorzitter van het Nederlands Kenniscentrum voor Angst, Dwang en Depressie (NEDKAD). Ook is zij betrokken bij de landelijke richtlijncommissie voor Angst- en dwangstoornissen, de huisartsenrichtlijn Angststoornissen en voorzitter van de commissie voor de Zorgstandaard Angst. Ze geeft regelmatig (na-)scholing over dit onderwerp.
is klinisch psycholoog, psychotherapeut en cognitief gedragstherapeut met erkenning als supervisor (VGCt) en senior schematherapeut (VSt). Ze is praktijkopleider en onderzoeker bij GGZ inGeest, waar ze zich specialiseert in de behandeling van angst- en depressieve stoornissen, onder andere bij therapieresistentie. Zij doet promotieonderzoek naar innovatieve strategieën om het beloop van angst- en depressieve stoornissen te verbeteren. Daarbij richt zij zich onder meer op de rol van patiëntvoorkeuren en persoonlijkheidsfactoren en onderzoekt hoe deze van invloed zijn op behandeluitkomsten. Met haar onderzoek levert zij inzichten op in factoren die de toegankelijkheid en effectiviteit van behandelingen bij angst en depressie versterken.
Voor deze nascholing is accreditatie toegekend voor
- Psychiaters bij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) met 6 punten;
- Klinisch (neuro)psychologen bij het Accreditatiebureau FGzPt met 6 punten;
- Psychotherapeuten bij de Nederlandse Vereniging Psychotherapie (NVP) met 6 punten (bij- en nascholing & bij- en nascholing Diagnostiek);
- Eerstelijnspsychologen bij het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) met 7 punten.
Mocht je vereniging hierboven niet vermeld zijn, neem dan contact met ons op.
* Accreditatie door de NVvP wordt standaard toegekend, daar een Boom Academy een instellingsaccreditatie heeft verkregen.
** Volgens de accreditatieregeling mogen artsen per herregistratieperiode maximaal 25% geaccrediteerde nascholing buiten het eigen vakgebied volgen.
Kosten
Het inschrijfgeld bedraagt € 475,-.
Oud-deelnemers van een cursusweek Integratieve Theoriegestuurde Psychodiagnostiek en van de eerdere masterclasses binnen dit curriculum betalen € 415,-.
Voor AIOS en zij die een reguliere beroepsopleiding volgen tot gz- of klinisch (neuro-)psycholoog of psychotherapeut geldt een speciaal tarief van € 295,- (met een verklaring van de opleider).
Inschrijven
Wil je masterclass 8 bijwonen op vrijdag 19 september 2025, schrijf je dan in via bovenstaande button.
Annulering
Wij bieden iedereen die zich heeft ingeschreven de mogelijkheid zich te laten vervangen door een collega. Bekijk hier onze algemene voorwaarden.
Het belang van psychodiagnostiek
Psychodiagnostiek is een essentieel onderdeel in het handelen van elke clinicus. Het doel van de psychodiagnostiek is het op systematische wijze in kaart brengen van trekken en symptomatologie, van de sterke en zwakke kanten van de patiënt op het gebied van o.a. affectregulatie, cognitieve vaardigheden, sociale vaardigheden, sociaal emotionele informatieverwerking, hechting en afweer, ook beoogt het zicht te krijgen op de innerlijke objectrelaties van de patiënt, diens zelfbeeld, innerlijke conflicten en pijngebieden en manieren waarop hiermee wordt omgegaan.
Zonder theorie is psychodiagnostiek uitvoeren niet mogelijk. De psychodiagnostiek vereist kennis van verschillende theoretische modellen zoals de objectrelatie theorieën, de structurele benadering, de zelfpsychologie, hechtingstheorieën, theorieën over emotieregulatie, en over de ontwikkeling van vaardigheden en functies gedurende de levensloop.
Recent zijn ook andere modellen in de belangstelling gekomen, zoals de netwerktheorie, waarin op bottom up wijze clusters van symptomen en trekken worden geïdentificeerd en hun onderlinge relaties worden weergegeven. In deze theorie spreekt men ook van symptoomtrajecten met als vraag waarom bij de ene persoon symptomen “uitdoven” en bij de andere persoon de ontwikkeling van de symptomatologie leidt tot uiteindelijk een manifeste toestand van psychopathologie. Daarnaast moet in dit kader ook de Hiërarchische Taxonomie van Psychopathologie (HiTOP) genoemd worden, waarbij nadruk ligt op factoren die symptomen en trekken overstijgen. Met name in deze twee modellen lijkt het onderscheid tussen traits en symptomatologie te vervagen.
De psychodiagnostiek kan dan ook met recht een ingewikkeld vak genoemd worden dat een blijvende nadruk op kennisvergaring nodig maakt teneinde dit deel van de professie op kwalitatief verantwoorde wijze uit te kunnen oefenen.
Het curriculum Psychodiagnostiek
Dit curriculum beoogt een reeks masterclasses aan te bieden, waarin de vigerende wetenschappelijke inzichten, de klinisch theoretische modellen en visies alsmede de toepassing ervan in de dagelijkse praktijk aan de orde komen.
De masterclasses worden opgebouwd in de vorm van een afwisseling van aandacht voor de stand van de wetenschap, klinisch-theoretische verdieping en ook praktische toepassing door middel van casuïstiek uit jouw eigen praktijk. De masterclasses zullen worden verzorgd door gerenommeerde docenten, wetenschappers en/of ervaren clinici.
Het uiteindelijke doel van de masterclasses is dat je op de hoogte blijft van de state of the art van het vakgebied van de psychodiagnostiek en jouw kennis en kunde kan verbreden en verdiepen.
Commissieleden
is geregistreerd klinisch psycholoog en psychotherapeut, supervisor/leertherapeut gedragstherapie en supervisor NVP. Zij is als docent psychodiagnostiek verbonden aan meerdere postmasteropleidingen en geeft supervisie psychodiagnostiek aan psychologen in opleiding tot GZ-psycholoog, aan GZ-psychologen in opleiding tot klinisch psycholoog en aan psychotherapeuten in opleiding. Ze is specialist op het gebied van de psychodiagnostiek, in het bijzonder op het gebied van de theoriegestuurde dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van o.a. persoonlijkheidsvragenlijsten. Haar werk kenmerkt zich door een voortdurend streven naar integratie van theoretische modellen, wetenschappelijk onderzoek en de klinische praktijk.
is psychiater en senior onderzoeker bij de Parnassiagroep, PsyQ Haaglanden, afdeling Angststoornissen locatie Lijnbaan en het Mark van der Gaag Research Center (MRC) op de Zoutkeetsingel in Den Haag. Als onderzoeker is hij verbonden aan de Parnassia Academie en de Vrije Universiteit Amsterdam, faculteit der Gedrags- en Bewegingswetenschappen. Hij is docent complexe psychopathologie bij de RINO groep Utrecht en Amsterdam voor de opleiding tot klinisch psycholoog en betrokken bij de opleiding van psychiaters in de regio Den Haag.
is als klinisch psycholoog, senior wetenschappelijk onderzoeker en opleider werkzaam bij Reinier van Arkel in ’s-Hertogenbosch, waar hij vooral met adolescenten en jongvolwassenen werkt. Hij is waarnemend hoofdopleider voor de opleiding tot klinisch psycholoog specialist bij de Stichting Postdoctorale Opleidingen in Nijmegen en hoofddocent psychodiagnostiek voor dezelfde opleiding bij het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Hij is als bijzonder hoogleraar verbonden aan het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Zijn onderzoek is vooral gericht op de diagnostiek van persoonlijkheid en psychopathologie.
is klinisch psycholoog, psychotherapeut en is werkzaam als opleider en supervisor. Hij heeft zich de afgelopen dertig jaar vooral gespecialiseerd in (persoonlijkheids-)diagnostiek en indicatiestelling binnen een theoriegeïntegreerd en contextueel kader. Hij was werkzaam als (waarnemend) hoofd Psychodiagnostiek bij Altrecht, en (waarnemend) P-opleider bij Altrecht en psychologenpraktijk Perspectief. Tot voor kort maakte hij deel uit van het bestuur van de Stichting Wetenschapsbevordering Klinisch psycholoog en Klinisch neuropsycholoog en was hij daarbinnen secretaris van het Wetenschapsfonds. Jaarlijks geeft hij samen met dr. Liesbeth Eurelings-Bontekoe een intensieve cursusweek in de integratieve theoriegestuurde psychodiagnostiek. Hij is betrokken bij de GZ- en KP-opleiding aan de RINO Groep te Utrecht.
Informatie
Voor wie?
Deze masterclass is ontworpen voor psychiaters, psychologen, psychotherapeuten en andere professionals binnen de ggz die zich willen verdiepen in diagnostiek en behandeling van angst- en dwangstoornissen.