Dynamiek van sociaal werk en gemeentelijk beleid (3e editie)
In het sociaal domein draait alles om de balans tussen overheidsbeleid en de belangen van burgers. Dynamiek van sociaal werk en gemeentelijk beleid richt zich op hoe sociaalprofessionals de stem van burgers centraal kunnen stellen binnen complexe politiek-bestuurlijke en beleidsprocessen. Het boek biedt een helder en praktijkgericht inzicht in hoe professionals in het sociaal domein kunnen bijdragen aan effectief beleid dat aansluit bij de behoeften van de samenleving.
Het boek is thematisch opgebouwd in vier delen:
- Het eerste deel verkent de overgang van de verzorgingsstaat naar de participatiesamenleving. Het belicht de rollen van sociaal werk, burgerinitiatieven en participatie, en de spanning tussen beleid en praktijk.
- Deel 2 behandelt de landelijke en lokale bestuurlijke en organisatorische inrichting van het sociaal domein. Er is aandacht voor belangrijke wetgeving, zoals de Wmo en de Jeugdwet, en de rol van gemeenten in besluitvorming en samenwerking.
- In deel 3 ligt de focus op de sociaal werker als actieve deelnemer in beleidsprocessen, met nadruk op het beïnvloeden van beleid en het ontwikkelen van vaardigheden zoals politieke sensitiviteit.
- Deel 4 bespreekt actuele thema’s zoals o.a. eenzaamheid, dakloosheid en burgerbelangen. Het stimuleert sociaal werkers om zich in beleidsleren en reflectie te verdiepen en een lerende houding aan te nemen.
Online leeromgeving
Op het online platform Boom Academie vind je de theorie uit dit boek, aangevuld met oefenopdrachten voorzien van modelantwoorden, die zorgen voor een verbinding tussen theorie en praktijk.
Voor wie
Dit boek is geschreven voor studenten sociale studies en professionals in het sociaal domein die werkzaam zijn in zorg, welzijn en jeugdzorg. Het biedt zowel aankomende als ervaren sociaalprofessionals en beleidsambtenaren de inzichten en vaardigheden om effectief te opereren in het spanningsveld tussen beleid en praktijk.
Sociaal werk is méér dan mensen helpen
Toby Witte is helder: een sociaal werker moet meer kunnen dan alleen betrokken zijn. In Dynamiek van sociaal werk en gemeentelijk beleid benadrukt hij het belang van politiek bewustzijn en bestuurlijke sensitiviteit. Sociaal werkers zijn geen uitvoerders, maar partners in verandering. Lees interview >
Inhoud
Voorwoord
Inleiding: mee- en tegenbewegen
Deel 1: Sociaal werk tussen beleid en praktijk: trends, rol en positie
1 Sociaal werkers tussen overheidsbeleid en praktijk
1.1 Inleiding en leerdoelen
1.2 Sociaal domein op koers?
1.3 Sociaal werk en mensen- en grondrechten
1.4 Beroepscompetentie, beroepscode en relatie tot overheidsbeleid
1.5 Tussen beleid en praktijk: gelaagd werken
1.6 Structuurgerichte aanpak
1.7 Interprofessioneel samen(tussen)werken en politiserend activisme
1.8 Samenvatting
1.9 Literatuur
2 Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving
2.1 Inleiding en leerdoelen
2.2 Ontstaan en grondslagen van de verzorgingsstaat
2.3 Verzorgingsstaat in vogelvlucht
2.4 Het neoliberalisme in opkomst
2.5 Sanering, ombouw en onzekere toekomst
2.6 Naar een participatiegemeente en sociale basis
2.7 Samenvatting
2.8 Literatuur
3 Overheid, professionalisering en verzakelijking sociaal werk
3.1 Inleiding en leerdoelen
3.2 Centraal, decentraal – meer of minder overheid
3.3 Welzijnsbeleid, lokaal sociaal beleid
3.4 Herprofilering van sociaal werk
3.5 Verzakelijking van het sociaal werk
3.6 Samenvatting
3.7 Literatuur
4 Burgerkracht en sociaal (tegen)werk
4.1 Inleiding en leerdoelen
4.2 Burger en leefomgeving centraal, een kwestie van vertrouwen
4.3 Burgerkracht en burger(bewoners)initiatieven
4.4 Sociaal werk en het organiseren van tegenmacht
4.5 Samenvatting
4.6 Literatuur
Deel 2: De bestuurlijke, organisatie- en beleidscontext van het sociaal werk
5 De bestuurlijke en organisatiecontext van zorg en welzijn op landelijk
niveau
5.1 Inleiding en leerdoelen
5.2 Landelijke zorg- en welzijnswetten in vogelvlucht
5.3 Bestuurslagen
5.4 Samenvatting
5.5 Literatuur
6 De bestuurlijke en organisatiecontext van sociaal werk op lokaal niveau
6.1 Inleiding en leerdoelen
6.2 Bestuurlijke inrichting van gemeenten
6.3 Gemeentelijke beleidsvelden sociaal domein
6.4 Lokaal integraal sociaal beleid
6.5 Samenvatting
6.6 Literatuur
Deel 3: Sociaal werker als beleidsmaker en beïnvloeder
7 Politiek-bestuurlijke processen en beleidscyclus zorg- en welzijnsbeleid
7.1 Inleiding en leerdoelen
7.2 Het politiek-bestuurlijke proces
7.3 Beleid en overheid
7.4 Beleidscyclus
7.5 Oersoep van beleid, en invloed media en beleidstaal
7.6 Wie betaalt, die bepaalt: financiën en begroting
7.7 Organisatie en -instellingsbeleid
7.8 Samenvatting
7.9 Literatuur
8 Sociaal werkers en stuurkracht
8.1 Inleiding en leerdoelen 1
8.2 Regie en sturingsrol in het sociaal domein
8.3 Sturingsinstrumenten van de overheid
8.4 Wederzijdse afhankelijkheid en beïnvloeding in het sociaal domein
8.5 Beleidsinstrumenten en -vaardigheden in het sociaal domein
8.6 Samenvatting
8.7 Literatuur
Deel 4: Beleidsleren in het sociaal domein
9 Beleidslerende en reflecterende professionals in het sociaal domein
9.1 Inleiding en leerdoelen
9.2 Lerende houding in het sociaal domein
9.3 Beleidsleren
9.4 Reflecteren op spanningsvelden in het sociaal domein
9.5 Samenvatting
9.6 Literatuur
10 Balanceren tussen beleid en praktijk: spanningen en dilemma’s in het
sociaal domein
10.1 Inleiding en leerdoelen
10.2 Discussiethema 1: sociale wijkteams – tussen beleidsverwachtingen en praktijk
10.3 Discussiethema 2: sociale basis, een lastig beleidsconcept
10.4 Discussiethema 3: burgerinitiatieven, uitdaagrecht en loslaten
10.5 Discussiethema 4: samenlevingsopbouw, leefbaarheid en buurteffecten – beleidsrealiteit
10.6 Discussiethema 5: eenzaamheidsbestrijding als beleidsuitdaging
10.7 Discussiethema 6: dakloosheid: cijfers voor beleid en probleemaanpak
10.8 Discussiethema 7: jongeren(werk) – betrokkenheid bij politiek en gemeentelijk beleid
10.9 Discussiethema 8: ecosociaal werk en sociaalpolitiek activisme
10.10 Dilemma’s en/of beleidsbeïnvloeding – overkoepelende opdracht en oefening
Over de auteur
Index
Online leeromgeving op maat
De online leeromgeving bij Dynamiek van sociaal werk en gemeentelijk beleid is modulair opgebouwd, waardoor deze flexibel inzetbaar is binnen diverse opleidingstrajecten. Docenten kunnen gericht modules selecteren die aansluiten bij hun curriculum, eventueel in combinatie met modules uit andere Boom-titels. Boom stelt op basis daarvan een passend maatwerkpakket samen. Studenten gebruiken en betalen zo alleen voor de onderdelen die relevant zijn voor hun studie. Meer weten? Neem contact op met onze educatief adviseur via advies@boom.nl.
Docentmateriaal
Bij de derde editie is modulair docentmateriaal beschikbaar, eenvoudig af te stemmen op je curriculum. Na aanvraag van een docentexemplaar krijg je toegang via de online docentomgeving. Het materiaal omvat onder meer:
- PowerPointpresentaties per hoofdstuk
- Toetsvragen en tentamenvoorbeelden
- Antwoordmodellen bij opdrachten
- Suggesties voor werkvormen en groepsopdrachten
- Verwijzingen naar aanvullend (online) lesmateriaal via Boom Academie
Verschil met vorige editie
De derde editie heeft enkele belangrijke vernieuwingen ten opzichte van de tweede editie:
- Actueler theoretisch kader: De overgang van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving wordt explicieter en met oog voor actuele ontwikkelingen belicht.
- Versterkte rol van de sociaal werker: Meer nadruk op de sociaal werker als actieve speler in het beleid, inclusief aandacht voor politieke sensitiviteit en beïnvloedingsvaardigheden.
- Meer aandacht voor actuele thema’s: Nieuwe onderwerpen als eenzaamheid, dakloosheid en burgerinitiatieven zijn prominenter opgenomen.
- Online ondersteuning via Boom Academie: Extra oefenmateriaal en modelantwoorden versterken de koppeling tussen theorie en praktijk.
Docentexemplaar
- Gebruik je dit lesmateriaal al in je onderwijs en is het voorgeschreven aan je studenten? Vraag dan kosteloos een gebruikersexemplaar aan via advies@boom.nl.
- Wordt het materiaal nog niet voorgeschreven en wil je het beoordelen? Vraag dan een beoordelingsexemplaar aan via je docentaccount.
Vragen of advies?
Meer weten over deze editie of welke andere leermiddelen aansluiten bij jouw curriculum? Onze educatief adviseur denkt graag met je mee. Neem contact op via advies@boom.nl.
