Werk binnen elk thema aan fijne motoriek
Kinderen bewegen minder, terwijl schrijfvaardigheid juist vraagt om veel en gevarieerd “handenwerk”. Aandacht voor de fijne motoriek in kleuterthema’s maakt dat vanzelfsprekend: grijpen, voelen, kneden, tekenen en werken met gereedschap worden vaste onderdelen van thematisch spel. Geen losse oefenkaarten, maar spel, taal en rekenen die elkaar versterken, met duidelijke doelen en observatiepunten.
Schrijven begint bij bewegen
Motorische vaardigheden lopen terug, terwijl in groep 3 het leren schrijven start. De overgang naar de middenbouw weegt dan zwaar. Schrijfmotoriek ontwikkelt zich stapsgewijs. Een rijke speel-leeromgeving die handelen en bewegen overal mogelijk maakt, van bouw- en speelhoek tot taalhoek, werkt beter dan uitsluitend tafelwerk. Thematisch spel vergroot aandacht en betrokkenheid.
Concreet biedt Aandacht voor de fijne motoriek in kleuterthema’s houvast bij het inrichten van een motoriekhoek, het vergelijken van materialen (klei, zand en water; ruw en glad) en het aanleren van functionele routines (arceren, kleine draaibewegingen). De aanpak is ontwikkeld voor thematisch werken en omvat sensopathisch spel in activiteitenbakken en aan zand- en watertafels, rollenspel met natuurlijke schrijfmomenten en tweehandig samenwerken bij doseren en knijpen. Met aandacht voor materiaalkeuze, gereedschapsgebruik, opstelling, hygiëne en ergonomie, en differentiatie per kind en activiteit.
Zo groeit de weg naar schrijven al in de onderbouw. In de dagelijkse praktijk wordt zichtbaar hoe spel doorloopt naar schrijfritmiek en een stabiele schrijfhouding. Heldere doelen, zichtbare voortgang en concreet materiaal maken de aanpak direct toepasbaar, met resultaten als een stabielere pengreep, vloeiende ronde bewegingen en langdurige concentratie.
Online leeromgeving
Via boomstudent.nl krijg je toegang tot de bijlagen en de links waarnaar in het boek verwezen wordt.
Voor wie
Aandacht voor de fijne motoriek in kleuterthema’s is bedoeld voor studenten van de Ad Didactisch Educatief Professional (Ad DEP), de Ad Pedagogisch Educatief Professional (Ad PEP), de Pabo, MBO pedagogisch medewerker en MBO onderwijsassistent. Het is daarnaast waardevol voor leerkrachten, pedagogisch medewerkers, onderwijsassistenten en andere professionals die met jonge kinderen werken.
Inhoud
Voorwoord
Inleiding
1 Het belang van thematisch werken
1.1 Zet de handen en vingers aan het werk!
1.2 Leren in een betekenisvolle context
2 Het belang van motorische ontwikkeling
2.1 Neurologische rijping en babyreflexen
2.2 Van basale naar fijnmotorische vaardigheden
2.3 Motorisch handelen
2.4 Cognitieve en motorische schrijfrijpheid
2.5 Voorbereidend schrijven
2.6 Oefenen van de spieren en gewrichten in de hand
3 Spel en themahoeken
3.1 Het belang van spelen
3.2 Themahoeken
4 Het sensopathisch spel
4.1 Ervaren en beleven
4.2 Ontspannen bezig zijn
4.3 Verschillen voelen en ervaren
4.4 Sensomotorische materialen
4.5 Sensomotorisch spel opbouwen
4.6 Thematische ideeën voor de sensomotorische bak
4.7 De sensomotorische bak en prentenboeken
5 Materialen
5.1 Algemene materialen
5.2 Loose parts
5.3 Ontdekflesjes en voelzakjes
5.4 Open-einde-speelgoed
5.5 Opruimen
5.6 Kleding
5.7 'Echte' materialen
6 De overgang naar groep 3
6.1 Rustig opbouwen
6.2 Motoriekhoek
6.3 Differentiëren met je schrijflessen
6.4 Bewegingsactiviteiten
6.5 Zithouding
7 Activiteiten voor de hoeken
7.1 Waar woon ik?
7.2 Wat doe ik aan vandaag?
7.3 Hoe worden wij weer beter?
7.4 De dieren en ik
7.5 We verzorgen ons haar
7.6 We ontdekken de onderwaterwereld
7.7 Wie wonen er in een kasteel?
7.8 We verzorgen bloemen en planten
7.9 We maken eten klaar
7.10 Wat zie ik daar in de lucht?
7.11 Feest!
7.12 De ijssalon en de snackbar
7.13 Verkeer en vervoer
7.14 Wij maken kunst
7.15 De bakkerij
Begrippen
Literatuur
Websites en sociale media
Illustratieverantwoording
Dankwoord
Over de auteur
Index
Gerelateerde uitgaven
