Opvoedgedoe
Doe wat past bij jou en je kind
(G)een opvoedboek
Hoe zorg je dat je kind goed slaapt? Hoe voorkom je dat je kind zich boos of somber voelt? Ook Anne Berg, werkzaam in de jeugd-ggz, had na de geboorte van haar eerste dochter graag een handleiding gehad, want ook zij merkte dat het opvoeden van een kind best een ‘gedoe’ is.
Doe wat past bij je kind
Veel opvoedboeken dragen oplossingen aan die voor elk kind zouden moeten gelden. Maar geen ouder en kind zijn hetzelfde. Dit boek is dus nadrukkelijk niet de gedroomde handleiding voor opvoeden. Wél laat het je zien hoe je je eigen keuzes kunt maken en dat je hierop kunt vertrouwen. Opvoedgedoe gaat niet over het ‘wegmaken’ van problemen of het ‘ombuigen van negatieve gedachten’. Het geeft handvatten hoe je in de opvoeding lastige gedachten en gevoelens kunt dragen en flexibel kunt reageren op uitdagende situaties.
Oefeningen en levendige metaforen gebaseerd op ACT
Dit boek is geschreven aan de hand van het ACT4life-model, waarin technieken uit acceptance and commitment therapy (ACT) vertaald zijn naar makkelijk toe te passen oefeningen en levendige metaforen, zoals ‘de uil’ (gedachten en gevoelens) en ‘het hart’ (hoe jij als persoon en ouder wilt zijn). Metaforen die je ook gemakkelijk met je kind kunt bespreken. Zo kunnen jij en je kind eenzelfde taal gaan spreken en kun je je kind helpen opgroeien met een gezonde kijk op gedachten en gevoelens.
Inhoud
Voorwoord
Inleiding
1 Gedachten en gevoelens: de uil
Die eerste periode: niet genieten en je uil op hol
Mijn uil na de geboorte van Nora
De probleemmachine
Hoe leert een uil?
Zelf aan de slag met de uil
Uilen in de praktijk
2 Je zintuigen: de boom
We worden geboren als boom, maar dan komt de uil
Hoe de boom kan helpen
Hoe ik vaak vergeet in de boom te zitten, maar niet altijd
Zelf aan de slag met de boom
Bomen in de praktijk
3 Lastige (opvoed)situaties en vaste gedragspatronen: gedoe en de rotonde
Een kind opvoeden is gedoe
Gedoe, dat mag niet
Op de borstvoedingsrotonde
Rotondegedrag: vluchten of vechten
Rouwen om de rotonde
Zelf aan de slag met gedoe en de rotonde
Gedoe en rotondegedrag in de praktijk
4 Hoe jij je leven wilt leven: het hart
Hoe het hart kan helpen
Het flexibele hart
Het verschil tussen hartenwensen en doelen
Mijn hartenwensen
in de opvoeding
Meerdere hartenwensen in één gezin
Wat als jouw hartenwensen
anders zijn dan die van je kind?
Zelf aan de slag met het hart
Harten in de praktijk
5 Accepteren en afstand nemen van lastige gedachten en gevoelens: de olifant
Niet willen dragen: vechten tegen gedachten en gevoelens
Dragen van de gevoelens van je kind
Hoe de olifant kan helpen dragen en wegblazen
Taal als hulpmiddel bij het wegblazen
Hoe Bastiaan mij aanmoedigde tot dragen, en ik dat weer probeerde over te dragen op Nora
Kiezen tussen dragen en wegblazen
Zelf aan de slag met de olifant – dragen
Zelf aan de slag met de olifant – wegblazen
Trainen voor de olifant
Hoe de olifant mij hielp uit mijn comfortzone te stappen
Olifanten in de praktijk
6 Eigenwijs en nieuwsgierig je hart volgen en goed voor jezelf zorgen: de kat
Eigenwijs
Nieuwsgierig
Goed zijn voor jezelf en anderen
Hoe ik leerde liever voor mijzelf te zijn en hoe fijn dat is, ook voor mijn omgeving
Zelf aan de slag met de kat
Katten in de praktijk
7 Jij bent de expert en beslist: de ik
Jij blijft altijd hetzelfde
Hoe de ik kan helpen
Mijn ik
Zelf aan de slag met de ik
Ik in de praktijk
8 Tot slot: het zal gedoe blijven
en jij bent niet alleen
Dankwoord
Over de auteur
Noten
Downloads bij Opvoedgedoe
In het boek wordt verwezen naar een aantal werkbladen. Deze bestanden kun je hier downloaden door in te loggen en hieronder op het gewenste bestand te klikken:
In de pers
'Ouderschap is fantastisch, maar ook een zee van onzekerheden, frustraties en slapeloze nachten.'
— Anne Berg in een interview in Zo is Zuilen (juni 2025)
'Podcast met Anne Berg: Over het ACT4life-model en wat pm’ers ermee kunnen'
— Carmen Felix in gesprek met orthopedagoog Anne Berg. De podcastaflevering is te beluisteren op KinderopvangTotaal (mei 2025)
'Hoe leer je het hartenpad te vinden en wat doen de olifant en kat om je daarbij te helpen? (...) Hoe letterlijk je de diermetaforen wilt inzetten in je eigen gezin, zal per ouder-kind paar en behandelaar verschillen. Wat mij betreft is Anne Berg er goed in geslaagd in een handzaam boekje de ACT4life-methode stevig én toegankelijk neer te zetten.'
— Mori van den Bergh voor Vakblad Vroeg (februari 2025)