Het ressentiment in de moraal

Legt de fundamenten bloot van actuele discussies over moraliteit, religie, waarden, woede en wrok

In 1912 verschijnt het essay Das Ressentiment im Aufbau der Moralen van Max Scheler, nog in een periode voorafgaand aan de twee wereldoorlogen in de eerste helft van de twintigste eeuw. De tekst biedt een wijsgerig-antropologische verdieping op het werk van Immanuel Kant, maar zo mogelijk nog meer op dat van Friedrich Nietzsche. De centrale vraag uit de Verlichting naar het kennen in fundamentele zin wordt beantwoord met een erkenning van de kracht van het irrationele en met een openheid voor existentiële ervaringen.

Zelfvergiftiging van de ziel

Scheler beschouwt de persoonlijke waarden als ‘het hoogste’ en als categorie om te komen tot het wezen van de mens. Zonder romanticus te zijn en als existentialist avant la lettre kiest Scheler voor een beschrijvend-psychologische benadering van het verschijnsel ‘ressentiment’. Ressentiment kent zijn wortels in wraak, haat en boosaardigheid en mondt uit in wat Scheler ‘zelfvergiftiging van de ziel’ noemt: wraakzucht die zonder ontlading blijft.

Het ressentiment in de moraal is een prachtige tekst die ook de fundamenten blootlegt van actuele discussies over moraliteit, religie, waarden, woede en wrok.

Over de auteur

Max Scheler (1874-1928) was een Duits-joodse filosoof. Hij staat bekend om zijn werk in de fenomenologie en de wijsgerige antropologie. In zijn filosofie legt hij vooral de nadruk op begrippen als liefde, God, waarde en persoon.

Vertaling: Willem Visser