Psychiatrie en recht
Effectieve samenwerking in de dynamische praktijk
De verbinding tussen psychiatrie en recht is cruciaal, waarbij juridische kaders en psychiatrische inzichten elkaar beïnvloeden en multidisciplinaire samenwerking noodzakelijk is om betere zorg, beoordeling en bescherming van cliënten te realiseren.
De verbinding tussen psychiatrie en recht is van onschatbare waarde en vraagt om voortdurende kruisbestuiving tussen beide disciplines. Juridische kaders spelen een belangrijke rol in de psychiatrische praktijk, terwijl psychiatrische inzichten essentieel zijn binnen het strafrecht en andere rechtsgebieden. Dit symposium biedt psychiaters en psychologen een unieke kans om zich te verdiepen in deze wederzijdse invloeden en de noodzaak van multidisciplinaire samenwerking.
Tijdens dit symposium, georganiseerd in samenwerking met het Tijdschrift voor Psychiatrie, behandelen we een reeks actuele en prikkelende onderwerpen die zich op het snijvlak van recht en psychiatrie bevinden. Je krijgt inzicht in de praktische en theoretische uitdagingen waarmee professionals worden geconfronteerd en de mogelijkheden om tot betere zorg en samenwerking te komen.
Hoofdthema’s
- De praktijk van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz): In het Verdiepingsonderzoek Uitvoering Wvggz (ZonMw, 2024) – een aanvulling op de Eerste evaluatie van de Wet verplichte ggz – is onderzocht wat ggz-professionals en ggz-instellingen zélf kunnen doen om verplichte zorg verder te voorkomen en de eigen regie van cliënten te versterken. We bespreken de belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit dit onderzoek en gaan in op de vraag: wat betekent dit voor jou concreet in de praktijk?
- Mentale gezondheidszorg voor jongeren in een juridische context: We bespreken de druk waaronder jongeren staan en de juridische kaders, zoals de Jeugdwet en het Verdrag inzake de Rechten van het Kind, die deze zorg bepalen. Welke impact hebben deze wetten op jongeren, hun ouders, en hulpverleners?
- Toerekeningsvatbaarheid en psychiatrische stoornissen: We belichten de complexe relatie tussen psychiatrische stoornissen en toerekeningsvatbaarheid binnen het strafrecht. Hoe worden juridische en ethische dilemma’s in de rechtszaal benaderd en hoe kunnen professionals bijdragen aan een zorgvuldige beoordeling?
Workshops
Het programma van dit symposium is verrijkt met twee verdiepende workshops. Deze workshops zijn ontworpen om dieper in te gaan op specifieke onderwerpen en praktische vaardigheden te ontwikkelen.
- Ambulante verplichte zorg onder de Wvggz in woonzorgvormen: Deze workshop onderzoekt de toepassing van verplichte zorg in woonzorgvoorzieningen en de verschillen tussen de ggz, verstandelijk gehandicaptenzorg en verpleeghuiszorg.
- Verplichte zorg bij stoornissen in middelengebruik: Deze workshop gaat dieper in op de juridische mogelijkheden en beperkingen van verplichte zorg bij verslaving, met aandacht voor praktijkdilemma’s en ethische vraagstukken.
On demand versie
Deze nascholing is een opname van het symposium Psychiatrie en recht, dat op 22 november 2024 heeft plaatsgevonden. De presentaties kunnen online gevolgd worden, waar en wanneer je maar wil.
Nieuwe inzichten uit het Verdiepingsonderzoek Uitvoering Wvggz
Mr.dr. Emke Plomp
In het Verdiepingsonderzoek Uitvoering Wvggz (ZonMw, 2024) – een aanvulling op de Eerste evaluatie van de Wet verplichte ggz – is onderzocht wat ggz-professionals en ggz-instellingen zélf kunnen doen om verplichte zorg verder te voorkomen en de eigen regie van cliënten te versterken. We bespreken de belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit dit onderzoek en gaan in op de vraag: wat betekent dit voor jou concreet in de praktijk?
De jeugd van tegenwoordig: zorg en recht in ontwikkeling
Dr. Chaim Huijser
Jongeren staan onder druk, met als gevolg mentale problemen. De zorg voor deze jongeren staat evenzeer onder druk. Deze jongerenzorg wordt gekaderd door een grote verscheidenheid aan internationale verdragen, wetten en regelingen zoals het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind, de Jeugdwet, kinderbeschermingsmaatregelen en wetgeving voor verplichte zorg. In deze presentatie onderzoeken we de effecten hiervan op jongeren, ouders en hulpverleners en word je en passant bijgepraat over de ontwikkelingen die daarbij in Nederland gaande zijn.
Ontoerekeningsvatbaarheid
Prof.dr. Gerben Meynen
De vraag in hoeverre iemand verantwoordelijk kan worden gehouden voor zijn daden als er sprake is van een psychische aandoening, speelt een belangrijke rol in het strafrecht en de forensische psychiatrie. In deze lezing zal prof.dr. Gerben Meynen de complexe relatie tussen toerekeningsvatbaarheid en psychiatrische stoornissen onder de loep nemen. Hij zal recente wetenschappelijke inzichten presenteren, gekoppeld aan praktijkvoorbeelden uit de rechtszaal, om de juridische en ethische dilemma’s rond toerekeningsvatbaarheid te verhelderen. De vraag is niet alleen wat ontoerekeningsvatbaarheid is, maar ook hoe de samenwerking tussen gedragskundigen en juristen in de strafrechtspraktijk op dit punt tot goede uitkomsten kan leiden.
Workshop 1 | Ambulante verplichte zorg onder de Wvggz in woonzorgvormen
Dr. Mariken de Koning en collega’s
Onder de Wvggz mag verplichte zorg ook aan huis worden gegeven. Of ambulante verplichte zorg minder ingrijpend is dan een opname, is individueel bepaald. De mogelijkheden voor het leveren van verplichte zorg verschillen daarnaast per setting. Woonzorgvormen nemen hierbij een specifieke plaats in. Er bestaan opvallende verschillen tussen de ggz, verstandelijk gehandicaptenzorg en verpleeghuiszorg in toepassing van verplichte zorg in woonvoorzieningen. We zoomen in op de ervaringen met verplichte zorg in een pilot over gesloten ggz-woonvoorzieningen.
Workshop 2 | Verplichte zorg bij stoornissen in middelengebruik
Drs. Arjen Neven
In deze workshop bespreken we aan de hand van een aantal dilemma’s en stellingen meerdere aspecten van verplichte zorg bij verslaving. Het zal gaan over de juridische aspecten, evidentie van verplichte zorg en wat te doen als verplichte zorg niet werkt.
Trends in gedwongen opnamen
Drs. Jeroen Zoeteman
Gedwongen opnamen vormen een gevoelig en complex onderwerp binnen de geestelijke gezondheidszorg. Deze lezing richt zich op de laatste trends en statistieken rondom gedwongen opnamen en de impact daarvan op zowel patiënten als zorgverleners. Er wordt een diepgaand inzicht geboden in de recente ontwikkelingen, inclusief de invloed van de Wvggz op de besluitvorming en de ethische overwegingen die daarbij komen kijken. Het doel is om psychiaters en psychologen te voorzien van actuele kennis en vaardigheden die hen helpen bij het omgaan met gedwongen opnamen in hun dagelijkse praktijk.
is forensisch psychiater bij het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie & Psychologie en is universitair hoofddocent Forensische psychiatrie in het Erasmus MC. Sabine promoveerde in 2008 en heeft zich wetenschappelijk gespecialiseerd in de ontwikkeling en het beloop van agressief en antisociaal gedrag vanaf de kindertijd tot in de volwassen leeftijd. Zij is medisch directeur van de gevangenis in Scheveningen (PI Haaglanden), opleider bij het NIFP en pro Justitia rapporteur voor Strafrecht Jeugd en Strafrecht Volwassenen.
is kinder- en jeugdpsychiater en geneesheer-directeur van Levvel, Amsterdam. Hij is voor de patiëntenzorg en wetenschappelijk onderzoek werkzaam in het landelijk team van Levvel en boegbeeld van het TOPGGz-erkende expertisecentrum Dwang, Angst en Tics (DAT).
Als psychiater werkt zij al lange tijd met mensen met een ernstige psychiatrische aandoening, en dan specifiek met de subgroep die langdurig 24-uurs behandeling en/of begeleiding nodig heeft. Dit is een groep patiënten bij wie relatief weinig onderzoek gebeurt. Als senior-onderzoeker wil zij hier verandering in brengen omdat zij wil bijdragen aan verbetering van de behandeling, begeleiding en kwaliteit van leven voor deze groep. Zij is betrokken bij meerdere projecten op het gebied van persoonlijk herstel en de samenwerking binnen de triade van cliënt, naaste en zorgprofessional.
_w500_h500_bg.png)
is psychiater en filosoof en hoogleraar Forensische psychiatrie bij het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Tevens is hij hoogleraar Ethiek, in het bijzonder Bio-ethiek, bij de Faculteit Geesteswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is als psychiater werkzaam bij GGZ inGeest te Amsterdam.
is psychiater bij het Centrum Dubbele Problematiek van de Parnassia Groep in Den Haag, dat sinds maart 2016 het keurmerk TOPGGz draagt. Voorts is hij opleider voor de forensische stage binnen Fivoor. Hij is lid van het Landelijk Expertise- en Implementatiecentrum Dubbele Diagnose (LEDD) van het Trimbos Instituut. Zijn aandachtsgebied is psychofarmacologie bij dubbele diagnose.
studeerde farmacie, rechten en geneeskunde aan de Universiteit Utrecht. Zij werkte zes jaar als advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek, promoveerde in het gezondheidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam en specialiseerde zich in de psychiatrie in het UMC Utrecht. Sinds 2013 is zij werkzaam als psychiater en juridisch adviseur. In 2015 richtte zij PSYCHOLEX op: een kenniscentrum dat is gespecialiseerd in kennisoverdracht, onderzoek en advisering op het grensvlak tussen (geestelijke) gezondheidszorg en recht. Zij was betrokken bij de Eerste evaluatie Wvggz en hoofdonderzoeker van het Verdiepingsonderzoek Uitvoering Wvggz, en verzorgt regelmatig cursussen en lezingen over gezondheidsrechtelijke onderwerpen.
_w500_h500_bg.png)
is sinds 2005 psychiater bij Arkin en vanaf 2011 manager Behandelzaken bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Hij is een van de initiatiefnemers van de ‘Psycholance’, een ambulance die in 2014 werd gestart specifiek voor psychiatrische zieke patiënten.
De on demand versie van deze nascholing is niet geaccrediteerd. Je kan (op verzoek) wel een certificaat ontvangen voor je deelname.
Leerdoel
Na afloop van het symposium zullen deelnemers in staat zijn om de complexe interacties tussen juridische aspecten en psychiatrische praktijk te identificeren en te analyseren. Deelnemers zullen praktische kennis en inzichten hebben opgedaan over de nieuwste ontwikkelingen in de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), trends in gedwongen opnamen, en de toepassing van wilsbekwaamheid. Bovendien zullen ze beter voorbereid zijn op multidisciplinaire samenwerking, en in staat zijn om juridische uitdagingen binnen hun praktijk effectief te navigeren en te adresseren.
Kosten
Het inschrijfgeld voor de on demand online nascholing bedraagt € 99,-.
Inschrijven
Inschrijven voor deze on demand nascholing kan via bovenstaande button.
Annulering
Wij bieden iedereen die zich heeft ingeschreven de mogelijkheid zich te laten vervangen door een collega. Bekijk hier onze algemene voorwaarden.